Het Vlaams Parlement is trots op zijn kunstcollectie. Elke dag gedurende het krokusreces stelt een parlementslid zijn/haar favoriete kunstwerk aan u voor. Marius Meremans (N-VA) koos voor een werk van Roger Raveel.

Toen het Vlaams Parlement in de jaren negentig zijn nieuwe gebouw verfraaide met hedendaagse kunst, kreeg niet alleen de generatie van dat moment, maar ook éminence grise Roger Raveel zijn rechtmatige plaats. Zijn monumentale ‘Bezinning over de illusie van de macht’ stelt – pal voor het bureau van de parlementsvoorzitter – de vraag naar de verhouding tussen macht, parlement, politiek en democratie.

De veelgehoorde vraag naar democratisering ontstond in de jaren zestig. Toen werd elk hiërarchisch opgelegd gezag in vraag gesteld, ook in de cultuur. Zo reageerden jonge dichters tegen de hermetische, symboolzwangere en dus ‘elitaire’ poëzie van de gevestigde ‘vijftigers’. Het alternatief heette neorealisme, met als Vlaamse pioniers Roland Jooris en  Herman De Coninck. Centraal stond het idee dat niet enkel hoogdravende ideeën en diepe zielenroerselen, maar vooral de gewone wereld een plaats in de kunst verdienen.

Abstract en figuratief

Voor zijn Nieuwe Visie vond de dichter Jooris een bondgenoot in beeldend kunstenaar Roger Raveel. Ook Raveel verheft zijn directe leefwereld tot kunst. Dit levert beelden op van huiskatten, bakfietsen en wandtafeltjes. Een vaak voorkomend personage is de gewone man met de pet. Raveel besloot echter al snel dat een nageschilderde werkelijkheid nooit helemaal is. Daarom ging hij een stap verder door ‘echte’ voorwerpen in zijn schilderijen te integreren. Befaamd is zijn installatie met een levende duif in een kooi. Heel vaak ook plaatst hij in zijn schilderijen spiegels om de werkelijkheid in het kunstwerk binnen te halen.

Wanneer de werkelijkheid die toegang uiteindelijk heeft verworven, put Raveel uit de verworvenheden van de kunst om haar een nieuwe bestemming te bezorgen. Zijn figuratieve mensen en voorwerpen vertoeven in een abstract spel van kleurrijke vlakken en lijnen, dat aan Mondriaan herinnert. De man met de pet krijgt een universeel karakter dankzij zijn kubistisch ingekleurde gezicht. En ontmoet klassieke personages van Van Eyck of Da Vinci.

Bezinning over de illusie van de macht

Bezinning over de illusie van de macht is een totaalkunstwerk dat speels gebruik maakt van de symmetrisch opgebouwde hall. De twee centrale zuilen heeft Raveel bekleed met spiegelend inox. Verder bestaat het werk uit een muurbreed geschilderd doek en een houten installatie. Op het schilderij ontmoeten we vertrouwde Raveel-personages, zoals een man met pet, een man met een kubistisch gezicht en een tot haar contouren herleide vrouw. Ze bevinden zich tussen deels symmetrische lijn – en kleurvlakken. Deze interageren met het houten paneel, met daarin de Raveel-spiegel onder een venster van hetzelfde formaat. Daarmee onderwerpt Raveel niet alleen zijn schilderij, maar ook de zuilen en de hele ruimte eromheen aan allerlei verrassende visuele illusies. De toeschouwer ziet bijvoorbeeld zijn eigen benen onder het lichaam van zijn onderbuur.

De oogst van dit spitsvondige spel is enerzijds een bevattelijke uitbeelding van de nogal abstracte notie ‘illusie’, en anderzijds de integratie van de hele hall (ook de aanwezige personen) in de parlementaire kunstcollectie.

Bron: Hedendaagse kunst in het Vlaams Parlement: een selectie – Wilfried Van Vinckenroye – Tom Van Elst

Het werk van Marius Meremans, zondag 18 februari 2018 vanaf 18u op vlaamsparlement.tv. Daarna doorlopend te bekijken in onze nieuwslus.