De lokale verkiezingen van 13 oktober naderen razendsnel. In deze vierde aflevering van ons verkiezingsprogramma Gemeente 24 is het de beurt aan Vooruit. Een partij die hoopt het succes van juni te kunnen verzilveren bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Funda Oru is sinds 2019 nationaal ondervoorzitter van de partij Vooruit. Bij het grote publiek is ze misschien niet bekend, maar binnen de partij is ze een vaste waarde. “Na mijn studies, in 2008, ben ik meteen aan de slag gegaan op de studiedienst van de sp.a in Limburg. In 2012 heb ik mijn eerste stappen in de actieve politiek gezet, bij de gemeenteraadsverkiezingen in Heusden-Zolder. Vanaf toen tot eind 2021 was ik schepen in mijn gemeente. Vandaag ben ik naast nationaal ondervoorzitter ook federaal volksvertegenwoordiger.”

Bij de verkiezingen van 9 juni werd Vooruit de 3de grootste partij in Vlaanderen, na N-VA en Vlaams Belang. In alle provincies, behalve Limburg, scoorde Vooruit beter dan in 2019. In het Vlaams Parlement krijgt de partij er 5 zetels bij, dat brengt hen op een totaal van 18 zetels. “We mogen trots zijn op het resultaat dat we hebben neergezet”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Hannes Anaf. “De hele zomer hebben we hard gewerkt in verschillende werkgroepen om een regeerakkoord te bereiken. Na vijf jaar oppositie te voeren, is het echt fijn om nu aan tafel te zitten, om binnenkort mee te besturen, om echt iets te veranderen voor de Vlamingen. We hopen dat we snel tot een regeerakkoord met sociale accenten komen.”

Klein kind

De deadline van 23 september, de dag van de Septemberverklaring, hebben de onderhandelaars niet gehaald. De gemiste deadline is voor de socialisten minder belangrijk, er moet vooral een goed regeerakkoord op tafel liggen. “We willen een ander beleid. Daar voeren we gesprekken over aan de onderhandelingstafel”, legt Vlaams volksvertegenwoordiger Maxim Veys in Gemeente 24 uit. “Natuurlijk zullen er compromissen moeten gesloten worden, maar ik heb alle vertrouwen in onze onderhandelaars.”

De eindsprint mag dan zijn ingezet bij de vorming van een Vlaamse Regering, op het federale niveau blijft het echter stil. “Er zullen moeilijke keuzes moeten gemaakt worden, maar we willen vooral dat de keuzes eerlijk verdeeld worden. Daar strijden we voor”, reageert Oru. “De gewone mensen moeten erop vooruit gaan.” Dat de regeringsvorming op federaal niveau zo moeilijk verloopt, heeft vooral te maken met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Volgens verschillende aanwezigen zou Bouchez uit zijn krammen zijn geschoten tegen Vooruit-voorzitter Conner Rousseau en hem een ‘klein kind’ genoemd hebben. “De stijl van Bouchez is niet onze stijl. Ik weet niet welke strategie andere partijen hebben, maar wij zijn betrouwbare onderhandelaars en willen vooruit.”

Voorzitterswissel

Melissa Depraetere nam op 18 november 2023 het voorzitterschap over van Conner Rousseau, nadat die in opspraak was gekomen door racistische en seksistische uitspraken tijdens een avondje op café in Sint-Niklaas. Maar bij de voorzittersverkiezingen van Vooruit op 18 juli 2024 stelde ze zich niet meer kandidaat, terwijl ze volgens velen een succesvol parcours als partijvoorzitter aflegde. Rousseau nam na een onderbreking van negen maanden de fakkel weer over. “Melissa heeft dat heel goed gedaan. Ze blijft een belangrijke rol spelen in onze partij. Zo is ze samen met onder andere Caroline Gennez aan het onderhandelen over een Vlaams regeerakkoord”, verdedigt Oru.

Minister van het Kind

Met een akkoord over de begroting en nog maar enkele inhoudelijke knelpunten om door te hakken, is het stilaan tijd om de ministerportefeuilles te verdelen. Zo wordt Caroline Gennez genoemd als mogelijke nieuwe minister van Onderwijs. “Er moet eerst een akkoord zijn”, reageert Veys. “Het laatste wat wij willen is minister zijn met een slecht regeerakkoord. Dan kunnen we te weinig doen.”

Vooruit wil dat Vlaanderen meer investeert in de eerste levensjaren van kinderen. Daarom willen de socialisten één aparte minister die zowel voor kinderopvang als voor onderwijs bevoegd is, de minister van het Kind. “We zijn een kenniseconomie en op dit moment loopt het fout in ons onderwijs. Dit moet dringend bijgestuurd worden. Caroline Gennez zou daarvoor een fantastische minister zijn, maar we hebben ook nog andere talenten in onze partij zoals Hannelore Goeman”, stelt Anaf vast.

Massieve kartels

Voor de lokale verkiezingen van 13 oktober zijn in Vlaanderen nieuwe regels van kracht. Zo krijgt de winnaar van de verkiezingen het initiatiefrecht om een meerderheid te vinden. Lukt dat, dan wordt het stemmenkanon van de grootste fractie binnen een coalitie automatisch burgemeester. Maar om de grootste te worden, krijgen we allerlei bijzondere constructies. In Kortrijk gaan de liberalen samen met de christendemocraten, in Gent vormen Open Vld en Vooruit samen een lijst, enz. “Je moet de inwoners de keuze laten. Op heel veel plaatsen zijn er nu grote massieve kartels, maar waar staan die voor? Het is onduidelijk. Daarom hebben wij toen ook tegen het nieuwe Kiesdecreet gestemd”, zegt Veys.

Zal door de invoering van het nieuwe Kiesdecreet het cordon sanitaire sneuvelen? Voor kandidaat-burgemeester Hannes Anaf is dit uitgesloten, maar volgens hem houdt de huidige burgemeester van Turnhout Paul Van Miert (N-VA) de deur voor het Vlaams Belang open. “Paul Van Miert heeft in verschillende interviews de deur niet gesloten voor het Vlaams Belang. Ik zeg niet dat hij in zee zal gaan met het Vlaams Belang, ik hoop dat dit niet gebeurt, maar hij schept er geen duidelijkheid over. Wij hopen alvast dat Vooruit de grootste partij wordt, enkel zo kunnen we garanderen dat Vlaams Belang niet aan de macht komt in Turnhout.”