Onze gast is kersvers Vlaams minister van Media en Brussel Cieltje Van Achter (N-VA). Van haar schoonvader Geert Bourgeois, die ook nog Vlaams minister van Media is geweest, heeft ze alvast een stapel boeken meegekregen om wat bij te leren. En de Brusselse regeringsvorming, die muurvast zit, noemt Van Achter gewoonweg waanzin.
Met Cieltje Van Achter (N-VA) krijgt de Vlaamse Regering voor het eerst een N-VA’er op de post van de bevoegdheid Brussel. Zelf was ze compleet verrast toen Bart De Wever haar het ministerschap aanbood. “Ik heb tien jaar constructieve oppositie gevoerd in het Brussels Parlement. Als Vlaams minister draai ik nu zelf aan de knoppen, een heel andere rol”, kaart Van Achter aan. “Ik was aan het flyeren voor de lokale verkiezingen in Schaarbeek toen ik Bart De Wever op mijn gsm-scherm zag verschenen. Bart De Wever belt mij niet zo vaak, dus ik ben meteen even gaan zitten. Hij vroeg meteen: ‘Cieltje, wil je minister worden?’. Dat was een onverwachte maar aangename verrassing.”
Haar ministerschap is de bekroning voor tien jaar hard werken in de Brusselse oppositie, al kreeg ze met Media en Brussel wel twee lichte portefeuilles. “In budgetten wel, dat ga ik niet ontkennen”, kaart Van Achter in Het Gesprek aan. “Maar voor mij voelen die bevoegdheden echt niet licht aan. Ik heb nog geen enkel moment gedacht van: ‘Tijd om achterover te leunen’. Neen, integendeel.”
Nepotisme
Met een schoonvader als Geert Bourgeois lijkt het misschien logisch dat Van Achter in de politiek belandde, maar dat klopt niet. “Hij heeft mij nooit gevraagd om aan politiek te doen. Andere mensen binnen de partij, waaronder Ben Weyts, hebben mij gevraagd”, zegt Van Achter. “Mijn schoonvader is ook allergisch aan nepotisme. Hij zou mij dat ook nooit gevraagd hebben. Wat niet wegneemt dat ik hem altijd om raad kan vragen, als voormalig minister van Media, als N-VA-politicus en als schoonvader. Hij heeft mij wel al een stapel boeken meegegeven die ik zou moeten lezen.” (lacht)
Huis van wantrouwen
Als minister van Media moest ze recent de ophef over grensoverschrijdend gedrag bij de VRT bezweren. “Het is uitermate belangrijk dat elk VRT-personeelslid zich veilig voelt. Als er iets verkeerd loopt, dan moet een personeelslid dat ook kunnen melden aan een vertrouwenspersoon. Maar de ophef van de afgelopen weken ging over specifieke personeelsdossiers. Daar hebben wij ons als Vlaamse Regering niet mee te moeien.”, reageert Van Achter.
De laatste maanden kwam de VRT regelmatig in opspraak. Door interne strubbelingen binnen de openbare omroep hebben twee mensen afscheid moeten nemen van de openbare omroep. Ricus Jansegers (algemeen directeur content) heeft de VRT verlaten en Lotte Vermeir (VRT-netmanager) werd ontslagen. “Er is opgetreden en er is gewerkt aan de procedures rond grensoverschrijdend gedrag binnen de VRT. Er worden stappen vooruit gezet, maar we zijn er nog niet”, kaart de minister aan. Volgens de oppositie hield ze VRT-CEO Frederik Delaplace een hand boven het hoofd. “De VRT behaalt de doelstellingen die in de beheersovereenkomst zijn vooropgesteld. Er zijn stappen vooruit gezet op het vlak van welzijnsbeleid binnen de VRT. Ik zie geen reden om geen vertrouwen meer te hebben. Waarom zou ik iemand moeten ontslaan als er geen reden is?”
Algoritmes
Sinds 2023 is er een Europese wetgeving die de grote online platforms dwingt om extra maatregelen te nemen tegen desinformatie en illegale inhoud of producten om EU-burgers te beschermen. Maar minister Van Achter maakt zich vooral zorgen over de algoritmes die deze grote online platforms hanteren. “Zo was mijn zoon filmpjes aan het bekijken op YouTube en ik vroeg naar wat hij keek. Hij antwoordde: ‘Ik kijk alleen maar voetbalvideo’s dus ik krijg alleen maar voetbalvideo’s.’ Hierdoor worden er bubbels gecreëerd. Maar wat als je met zwarte gedachten zit en hierover iets opzoekt? Dan krijg je nog alleen maar content die je zwarte gedachten bevestigen. Daar maak ik mij zorgen over. Er moet transparantie komen over de algoritmes die grote online platforms hanteren.”
PS-veto
Meer dan zes maanden na de nationale verkiezingen is er nog steeds geen Brusselse regering. De formatie lijkt muurvast te zitten. Aanvankelijk waren er problemen om aan Nederlandstalige kant een meerderheid te vinden, maar toen dat eindelijk opgelost raakte door de N-VA mee aan boord te nemen, ging de PS dwarsliggen. “Het is onbegrijpelijk. Het is gewoon waanzin wat er aan het gebeuren is. Brussel staat voor enorme uitdagingen die dringend aangepakt moeten worden”, reageert minister Van Achter. “Het heeft lang geduurd vooraleer we aan Nederlandstalige kant een meerderheid hebben gevonden. En twee dagen nadat we een akkoord hebben gevonden, stapt de PS uit de Franstalige meerderheid. Ahmed Laaouej (PS) weigert samen te werken met ons, de N-VA.”
Volgens Ahmed Laaouej, voorzitter van de PS in Brussel, focust de partij N-VA enkel op institutionele zaken. En dat is volgens Laaouej geen prioriteit. “Sinds de verkiezingen zitten we al met de Nederlandstalige partijen te praten om een meerderheid te vormen. Meneer Laaouej wist dat. Maar pas wanneer er een Nederlandstalige meerderheid is met N-VA spreekt de PS een veto tegen N-VA uit. Dat is gewoon onverantwoord”, haalt Van Achter uit. “Dat veto is niet gericht tegen ons. Meneer Laaouej wil gewoon alles blokkeren.”