Het Vlaams Parlement is trots op zijn kunstcollectie. Elke dag gedurende het krokusreces stelt een parlementslid zijn/haar favoriete kunstwerk aan u voor. Ludwig Vandenhove (sp.a) koos voor een werk van Johan Tahon.

In de roman Solaris (1959) van Stanislaw Lem probeert een levende planeet met haar menselijke bezoekers te communiceren door op haar oppervlak grillige natuurfenomenen te laten woeden, maar vooral door imaginaire mensen te doen ontstaan. De bezoekers raken hierdoor overweldigd. Ook de mensachtige wezens die Johan Tahon creëert om het onzegbare te communiceren, hebben toeschouwers tot tranen toe bewogen.

Volgens Wikipedia staat Tahon ‘bekend om zijn boomlange gipsen mensfiguren, die soms ook in brons worden gegoten voor opstelling in de buitenlucht. Een tijdlang genoot ook polyester zijn voorkeur en de laatste jaren experimenteert hij steeds meer met kleinere keramiek waarover hij een witte glazuurlaag laat druipen’. Zoals dus in ‘Djengis III’, hoewel ‘klein’ nogal relatief is voor een mensenhoofd van 80 centimeter hoog.

 Jan Hoet

Na studies aan de Gentse academie heeft Johan Tahon zich in de eenzaamheid van een atelier teruggetrokken, waar hij al scheppend zijn (jeugd) trauma’s te lijf ging. Pas in 1995 wordt hij ontdekt, door Jan Hoet. Er volgen prestigieuze opdrachten en internationale faam: voortaan mag Tahon zelfs koningin Beatrix, Michael Stipe en Gérard Depardieu tot zijn aanhang rekenen. Toch behoudt hij als werkplek een verlaten textielfabriek, verstoken van elementair comfort zoals verwarming en stromend water. Hij werkt er als in trance, volgt de scheppingsdrang van zijn handen en laat deze niet overrulen door een teveel aan ratio.

Tahon neemt afstand van de afstandelijkheid. Hij wil terug naar het grote verhaal in de kunst, dat ooit door de moderniteit als voorbijgestreefd werd weggemoffeld. Het gaat om het verhaal van de mens, niet in de humanistische betekenis, maar als religieuze en spirituele entiteit. Vandaar dat er geen tegenspraak zit tussen zijn afzonderlijke beweringen dat elk beeld een poging is om zichzelf uit te drukken en dat al zijn kunst een streven bevat om Christus te maken.

Grillige vormen

De beeldhouwkunst is voor Tahon de zwaarmoedigste kunstvorm en daardoor het meest geschikt – ook letterlijk – om leegte te vullen. Beelden creëren is vorm geven aan emoties, aan een rouwproces. Omwille van de herkenbaarheid opteert hij steeds voor de menselijke vorm. De reële mens nabootsen is daarbij geen doel. Wel komt het erop aan om vanuit dat antropomorfe uitgangspunt autonoom te scheppen. Daardoor nemen deze figuren grillige vormen aan en manifesteren ze zich volgens Peter Verhelst in ‘verlangende hybride wezens die zich in allerlei bochten krommen om door de wereld te komen’.

Het resultaat is, nog volgens Verhelst, ‘een bolwerk van morfe vormen, rafels, schimmels, wolken en wervelingen’. Een zin die perfect zou passen in het voornoemde werk van collega-auteur Stanislaw Lem.

Bron: Hedendaagse kunst in het Vlaams Parlement – Wilfried Van Vinckenroye en Tom Van Elst

Het werk van…, zaterdag 29 februari 2020 vanaf 18u vlaamsparlement.tv. Stem af op Telenet (kanaal 42), Orange (kanaal 80) of Proximus TV (kanaal 175). Daarna 24u te bekijken in onze nieuwslus.