Els van Doesburg (N-VA) is helemaal klaar om de rol van burgemeester van Antwerpen op zich te nemen. De Antwerpenaren zullen snel doorhebben dat ze niet op haar mondje is gevallen en dat ze met heel veel liefde die stad wil besturen.
Op maandag 24 februari heeft Els van Doesburg (N-VA) de eed afgelegd als waarnemend burgemeester van Antwerpen. Ze volgt Bart De Wever op, die het premierschap niet mag combineren met het burgemeesterschap. “De voorbije weken zijn enorm hectisch geweest. Er komt echt veel op mij af momenteel. Burgemeester zijn van de grootste stad van Vlaanderen brengt veel verantwoordelijkheid met zich mee. Als er iets gebeurt in Antwerpen dan is dat vaak nationaal nieuws. Er staat een spotlight op mijn stad”, vertelt van Doesburg. “Maar ik ben niet zenuwachtig want ik heb een heel ervaren, sterke ploeg die mij ondersteunt. Waar ik mij wel bewust van ben, is dat er een deel spontaniteit uit mijn leven verdwijnt. Mijn agenda is meer gecontroleerd voor een langere periode.”
Bovenlokaal
In de gemeenteraad van stad Antwerpen zitten er zes Vlaamse parlementsleden: Bogdan Vanden Berghe (Groen), Jos D’Haese (PVDA), Lise Vandecasteele (PVDA), Filip Dewinter (Vlaams Belang), Anke Van dermeersch (Vlaams Belang) en Liesbeth Homans (N-VA). Het Vlaams Parlement is daar goed vertegenwoordigd. “Dat is wat eigen aan de Antwerpse gemeenteraad, dat het heel snel een bovenlokale dimensie krijgt”, kaart van Doesburg in Het Gesprek aan. “Zaken die in de gemeenteraad worden gezegd, halen vaak het nationale nieuws omwille van wie het zegt. Het risico is wel dat er daar soms debatten gevoerd worden die daar niet thuis horen.”
Ook aan burgemeesters is er geen gebrek in de Antwerpse gemeenteraad. Els van Doesburg is waarnemend burgemeester, Bart De Wever is titelvoerend burgemeester, Koen Kennis zal van Doesburg vervangen tijdens haar zwangerschapsverlof en ook voormalig Antwerps burgemeester Patrick Janssens is terug. “Ik heb niet de indruk dat deze mensen mijn schoonmoeder willen spelen. Ik kan alleen maar dankbaar zijn voor de ervaring die deze mensen meebrengen”, klinkt het bij van Doesburg.
De mysterieuze schildpad
Het bureau van de burgemeester op het Schoon Verdiep van het Antwerpse stadhuis, dat jarenlang toebehoorde aan Bart De Wever, is nu vrijgemaakt voor van Doesburg. Alle sporen van haar voorganger zijn verdwenen, of toch niet? “Voor het archeologisch Romeins museum moet u tegenwoordig in de Wetstraat 16 in Brussel zijn”, lacht van Doesburg. “Het enige wat is overgebleven is een schildpad. We hebben een schildpad gevonden op een kast, maar niemand weet hoe die daar beland is of van wie die is. Het is een mysterieus verhaal. Maar de schildpad mag blijven.”
Groot Nederlandse regio
Het is niet de eerste keer dat de stad Antwerpen een vrouwelijke burgemeester krijgt, maar Antwerpen heeft wel voor het eerst een burgemeester die geboren is in Nederland. De Scheldestad is dus niet alleen historisch verbonden met Nederland. “Als je bekijkt wat de haven van Antwerpen-Brugge samen met die van Rotterdam zou kunnen betekenen op wereldschaal, dan is dat buitengewoon indrukwekkend en aantrekkelijk. Qua welvaartscreatie zou een grote Nederlandse regio te begrijpen zijn. Maar emotioneel is het een heel ander verhaal. De culturele verschillen tussen de twee regio’s zijn niet te onderschatten”, kaart van Doesburg aan. “Ik ben volledig vervlaamst, ik woon sinds mijn tiende in Vlaanderen. Maar toch merk ik dat ik vaak de meest extraverte, brutale of assertieve persoon ben. Maar als ik in Nederland ben, is het net het omgekeerde.”
Complexloos conservatief
Van Doesburg omschrijft zichzelf als ‘complexloos conservatief’. Een benaming die haar niet bij iedereen even populair maakt. “Ik heb geen bizar verlangen naar de jaren ’50 of zo. Wat ik hiermee bedoel is dat we moeten bewaren wat goed is en veranderen waar nodig. En soms moet je hervormen om net te kunnen bewaren wat goed is.” Waar van Doesburg ook ten strijde tegen trekt, is het modern feminisme. “Uiteraard zou ik jaren geleden mee op de barricaden hebben gestaan voor gelijke rechten tussen mannen en vrouwen, stemrecht voor vrouwen, enz. Maar het feminisme van vandaag gaat meer over: ‘mannen zijn stom en vrouwen zijn fantastisch, maar de vrouwen worden steeds onderdrukt door die verschrikkelijke mannen’. En daar kan ik mij totaal niet in vinden. Hebben een jongen en een meisje bij de geboorte dezelfde kansen in Vlaanderen? Daar zeg ik volmondig ja op. Ik begrijp de feministen van vandaag niet, die zo graag dat beeld van slachtoffer willen ophangen. Daar voel ik mij te trots voor.”
Nochtans blijft het aandeel vrouwen in de politiek beperkt. In Vlaanderen is amper 1 op de 5 burgemeesters een vrouw. Vele roepen dat dit anders moet. “Er zit hier wat hypocrisie achter, vooral vanuit de linkerzijde. Ze roepen dat er meer vrouwen in leidinggevende posities moeten zijn, dat dat fantastisch is. Totdat dit geen linkse vrouw is”, stelt van Doesburg vast. “Dat was heel frappant toen Giorgia Meloni premier van Italië werd. Toen was het stil, want dat is de verkeerde vrouw. Ofwel ben je voor vrouwen ofwel niet. Punt.”
Drugsspuiten
Tijdens haar eerste gemeenteraad als kersvers burgemeester kreeg van Doesburg al meteen een bijzonder cadeau voorgeschoteld van Filip Dewinter (Vlaams Belang). Zo overhandigde Dewinter tientallen gebruikte drugsspuiten die buurtbewoners van Antwerpen-Noord hadden verzameld. “De drugsspuiten stonden niet op mijn geboortelijst”, reageert van Doesburg. “Ik dacht eerst dat hij de gebruikte drugsspuiten over mijn bank ging uitkieperen. Het was alleszins een bijzonder moment. Hij bracht de spuiten namens de buurtbewoners van Antwerpen-Noord, hij wou hun stem zijn. Maar meneer Dewinter woont in Ekeren, ik woon in Antwerpen-Noord. Ik heb hem dus niet nodig als tolk van de buurt.”
Cumul
Eerder liet van Doesburg al weten dat ze haar burgemeesterssjerp niet zal combineren met haar zitje in het Vlaams Parlement. “Ik geef mijn zetel in het parlement terug om de sjerp alle recht aan te kunnen doen”, klonk het. Daarmee wijkt ze af van haar voorganger, Bart De Werver. Die behield namelijk altijd zijn zetel in het Vlaams Parlement en was daarnaast ook actief als partijvoorzitter. “Dat is een keuze die je voor jezelf moet maken. Ik heb dan ook respect voor mensen die een andere keuze maken. Maar naast mijn burgermoederschap komt er ook nog eens een ander moederschap bij (red., van Doesburg is zwanger van haar eerste kindje met Kamervoorzitter Peter De Roover) en ik wil dat allemaal kunnen combineren. De nood om een Antwerpenaar aanwezig te hebben in Brussel is minder dwingend dan vroeger, want Bart De Wever is premier en Annick De Ridder is minister in de Vlaamse Regering. De manier waarop ik mijn zitje in het Vlaams Parlement zou willen invullen, kan ik niet combineren met het burgemeesterschap. Mijn keuze was dan ook snel gemaakt.”