Melissa Depraetere, een chiroleidster die minister is geworden. Onze redacteur Marc Van de Looverbosch sprak met haar. Wat Vooruit betreft staat de deur voor de vorming van een federale regering nog altijd op een kier, zo zegt Depraetere. Daarnaast heeft de kersverse Vlaams minister grote ambitie voor het klimaat, maar wat met figuren als Amerikaans president Donald Trump? Tot slot zegt Depraetere dat de wachtlijsten voor sociale woningen niet met één vingerknip zo maar zullen verdwijnen.

De West-Vlaamse politica Melissa Depraetere raakte als nieuwkomer in 2019 verkozen voor de Kamer. Nadien moest ze meermaals onverwacht invallen. Eerst nam ze het fractieleiderschap in de Kamer over van Meryame Kitir, die minister werd in de regering-De Croo, nadien moest ze Conner Rousseau vervangen als Vooruit-voorzitter, na de controverse rond zijn ongepaste uitspraken na een avondje stappen in Sint-Niklaas. En nu is ze Vlaams viceminister-president en minister van Wonen, Energie, Klimaat, Toerisme en Jeugd in de regering Diependaele I. “Als minister ben ik echt van plan om in debat te gaan met het parlement. Als voormalig fractieleider in de Kamer weet ik hoe belangrijk die debatten zijn.”

Depraetere is nog maar net verhuisd naar het Vlaamse niveau of ze kaapt al de fractieleider van Vooruit, Thijs Verbeurgt weg. Verbeurgt is nu kabinetschef bij Depraetere. “Verbeurgt zat de hele zomer mee aan de onderhandelingstafel. Hij heeft heel het proces meegemaakt en weet tot in de kleinste detail wat er allemaal in het Vlaamse regeerakkoord staat. Hij had de keuze om het te verdedigen in het Vlaams Parlement of het mee uit te voeren als mijn kabinetschef. En uiteindelijk heeft hij voor het tweede gekozen.”

Federale regering

Depraetere liet in onze studio weten dat de deur niet dicht is om verder te onderhandelen over een Arizona-regering. “Maar het moet wel een beetje van twee kanten komen”, klinkt het. “Wij wisten van bij de start dat het geen links beleid zou worden. Als het gaat over migratie, veiligheid en de begroting, dan weten we dat we een duidelijk signaal van de kiezer hebben gekregen en dat het ook echt anders moet. Maar de kiezer heeft ook op ons gestemd om erop toe te zien dat het niet allemaal op de ‘kap’ van de gewone man mag terechtkomen. Dat we de koopkracht en zorg zullen beschermen, dat de lasten eerlijk verdeeld zullen worden. Dat ontbrak aan het voorstel dat op tafel lag.”

Na enkele moeilijke weken hebben de Arizona-voorzitters en de belangrijkste onderhandelaars mekaar regelmatig gezien. Er wordt discreet onderhandeld en de sfeer blijkt constructief. “We moeten een goed akkoord hebben. Als we de komende jaren zwaar gaan besparen op de pensioenen, op het loon van de mensen, dan kan men ons niet verwijten dat wij daar niet achter staan.”

Warmtepomp leasen

Zo’n 70 procent van de Vlaamse woningen zou klaar zijn voor het gebruik van een warmtepomp. Maar veel huishoudens kiezen niet voor zo een pomp. De kostprijs is te duur. Als minister van Klimaat en Energie wil Depraetere erop toezien dat de energietransitie haalbaar en betaalbaar blijft voor de lagere inkomens. “Ik wil ervoor zorgen dat mensen een warmtepomp ook effectief kunnen betalen. Warmtepompen en zonnepanelen zijn de toekomst. Door te investeren in duurzame technologie zal de energiefactuur op termijn dalen.” Maar tot op heden is het verwarmen met gas goedkoper dan elektriciteit. “Elektriciteit moet goedkoper worden. Een woning verwarmen met een warmtepomp moet de goedkoopste manier worden. Daarnaast is de aankoop van een warmtepomp ook heel duur. Daarom wil ik nagaan of een warmtepomp geleased kan worden.”

Ook de vorige Vlaamse Regering zette in op de verduurzaming van de Vlaamse woningen. Zo kunnen gezinnen aanspraak maken op een renovatiepremie. Een goede zaak, vindt Depraetere. Maar volgens haar kwamen de premies niet altijd op de juiste plaats terecht. “Het zijn vaak de armste gezinnen die in een woning met een E- of F-label wonen. Het zijn vaak gezinnen die de middelen niet hebben om te investeren in de renovatie van hun woning. Ik wil vooral die gezinnen massaal helpen.”

Wachtlijsten sociale woningen

De wachtlijsten voor de sociale woningen in Vlaanderen zijn een oud zeer. Jaar na jaar, legislatuur na legislatuur, blijven de wachtlijsten groeien. Momenteel zijn er bijna 180.000 wachtenden. “Ik ga niet beloven dat al die mensen deze legislatuur een plek in een sociale woning gaan krijgen. Dat is niet realistisch”, kaart Depraetere aan. “Wij gaan massaal investeren in de sociale woningen, zo’n 6 miljard euro. Dat is een historisch bedrag. En we gaan er ook op toezien dat het bedrag ook effectief wordt uitgegeven, want daar is het de voorbije jaren vaak misgelopen.”

De vorige legislatuur kwam er vooral kritiek gericht tegen voormalig minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). Die zou het budget voor de bouw van sociale woningen niet volledig benutten. Nu, als minister-president wil Depraetere dit niet opnieuw laten gebeuren. “Het budget moet volledig uitgegeven worden. Daarnaast wil ik er ook op toezien dat elke gemeente zijn steentje bijdraagt.” aldus Depraetere. Sinds 2009 heeft elke gemeente een bindend sociaal objectief. Dit is het minimum aantal sociale woningen die de gemeenten binnen een vooropgestelde termijn (tegen 2025) op haar grondgebied moet voorzien. “Als een gemeente de afspraken niet naleeft, dan zullen zij daar ook een financiële sanctie voor moeten betalen”, aldus minister Depraetere in Het Gesprek.