Open Vld ligt in de lappenmand. Maar Vlaams volksvertegenwoordiger en voormalig Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten blijft rotsvast geloven in de wederopstanding van haar partij. Journalist Marc Van de Looverbosch praat met haar over de wereld die in brand staat en over MR-enfant terrible Georges-Louis Bouchez. “Laat hem maar naar Vlaanderen komen”, klinkt het.

Het politieke parcours van Vlaams volksvertegenwoordiger Gwendolyn Rutten (Open Vld) van de afgelopen twee jaar is op zijn minst hobbelig te noemen. Nadat Vincent Van Quickenborne zijn ontslag nam als federaal minister van Justitie, zorgde de daaropvolgende aanstelling van Paul Van Tighelt als zijn opvolger voor de nodige spanningen binnen Open Vld. Kopstuk Gwendolyn Rutten voelde zich gepasseerd en kondigde haar afscheid aan van de nationale politiek. Maar die frustraties liet ze links liggen voor een ministerpost binnen de Vlaamse Regering. Een ministerpost die ze dan weer opgaf om zich te concentreren op de gemeenteraadsverkiezingen in Aarschot. “Ik begrijp dat mensen daar met rare ogen naar gekeken hebben. Maar ik wilde gewoon heel graag burgemeester in Aarschot zijn. Samen met mijn ploeg in Aarschot wou ik alle projecten die we begonnen waren tot een goed einde brengen”, verdedigt Rutten.

Voor Open Vld zijn de nationale verkiezingen van juni uitgedraaid op een zware nederlaag. In het Vlaams Parlement verloren ze zeven zetels, van 16 naar 9. De conclusie was duidelijk: Open Vld moet een oppositiekuur ondergaan. “Het is aanpassen, maar het is gezond om die rol ook eens te vervullen. Onze bestuursperiode was misschien te lang en is het goed om eens terug aan de kant te staan”, reageert Rutten. “Er is plaats voor een partij die opkomt voor de liberale democratie. We moeten terug helder formuleren waar we in geloven en waar we voor willen vechten. Als je ergens echt in gelooft en je vertelt een verhaal dan gaat de bal vroeg of laat aan het rollen.”

L’enfant terrible

MR-voorzitter Georges Louis Bouchez oppert om in Vlaanderen een Vlaamse MR vleugel op te richten. Maar dat schrikt Rutten niet af. “Dat hij maar doet”, klinkt het. “Je kan je tijd verdoen door hetzij naar de N-VA te kijken, hetzij op je eilandje zitten te jammeren dat je niet meer aan de knoppen zit of hetzij hele dagen afwachten wat GLB al dan niet zou gaan doen. Als hij dat wil doen, zal hij dat doen. Wij moeten er gewoon voor zorgen dat we sterk genoeg staan.”

Sommigen binnen Open Vld zien een samenwerking met MR wel zitten. Ook Bouchez ziet mogelijkheden om samen met de Open Vld een nieuwe beweging te vormen in Vlaanderen. “Daar moet de partijleiding over beslissen. Maar er zijn wel grote verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. Zo is er geen N-VA of Vlaams Belang in Wallonië. In Vlaanderen hebben we dus op de rechterflank heel veel concurrentie. Daarbij is mijn liberalisme geen conservatief liberalisme. Het is niet aan mij om het pad uit te tekenen maar ik ben niet bereid om de dingen waarin ik in geloof zomaar opzij te schuiven omdat ze niet meer bon ton zijn. Als vrouwenrechten woke zijn, dan ben ik daar fier op.”

Bloeddonatie

De voormalige woordvoerder van Rutten, Vincent Verbeecke, was ook kandidaat om voorzitter te worden van Open Vld. In de laatste ronde moest hij de duimen leggen voor Eva De Bleeker. Eind januari besliste hij om volledig te stoppen met de politiek en woordvoerder te worden van het Rode Kruis Vlaanderen. “Ik vind het natuurlijk jammer, maar Vincent moet zijn eigen keuzes maken. Mijn partij kan best wel wat vers bloed gebruiken. Het is ook niet omdat hij nu een stap opzij zet dat dat voor altijd is. Kijk maar naar mij”, lacht Rutten in Het Gesprek.

Liberale stokpaardje

De nieuwe Vlaamse Regering maakte al snel korte metten met een heleboel blauwe beleidslijnen. Zo wordt er komaf gemaakt met het liberale stokpaardje: de jobbonus. “Als je de jobbonus afschaft terwijl men nog niet zeker is dat er een lastenverlaging komt op federaal niveau, dan ben je gewoon de mensen aan het bedriegen”, kaart Rutten aan. “Ik geef u een voorspelling: de jobbonus wordt niet afgeschaft. Anders gaan ze de belastingen verhogen voor de Vlamingen en de situatie zal slechter zijn voor de Vlamingen dan voor de Walen. Dat gaan ze niet doen.”

Clashen met Demir

De liberale fractie bestaat nog maar uit 9 leden maar het zijn bijna allemaal zwaargewichten. Zo bestaat de fractie uit voorzitter Eva De Bleeker, 3 ex-voorzitters (Gwendolyn Rutten, Egbert Lachaert en Tom Ongena), 1 voormalig minister (Lydia Peeters) en 1 voormalig Senaatsvoorzitter (Stephanie D’Hose). “Het is misschien niet zo slecht dat de mensen die er zitten geroutineerd zijn en weten waarover ze spreken. Zij zullen ook goed de vinger op de wonde kunnen leggen”, zegt Rutten.

In de vorige legislatuur was Rutten een van de onderwijsspecialisten van Open Vld. Maar dat thema laat ze nu aan haar voorbij gaan en dat is niet zonder reden. “Je voelde van ver de clash tussen Zuhal Demir en Gwendolyn Rutten aankomen. En dat zou waarschijnlijk een wekelijkse clash geweest zijn”, lacht Rutten. “Daarnaast ben ik ook voormalig minister en wou ik eerst mijn stoel wat achteruit zetten. Ik koos daarvoor bewust voor een andere expertise, zoals media. Maar toen kreeg ik het wanbeheer bij de VRT voorgeschoteld. Dan kon ik het natuurlijk niet laten om mijn tanden daarin te zetten en mijn rol te spelen als oppositielid.”

Masculien clubje

Rutten is een groot verdediger van de vrouwenrechten. Ze is dan ook tevreden dat 6 van de 9 ministers in de Vlaamse regering vrouwen zijn. In tegenstelling tot de federale regering. “Ze hadden toch voor een beetje evenwicht kunnen zorgen in de federale regering. Vooral omdat er in het kernkabinet geen enkele vrouw zit. Ook niet bij de kabinetschefs. Het is daar echt een heel erg masculien clubje. Die zullen wel hun best doen en het is natuurlijk niet fout om man te zijn (lacht Rutten). Maar het is ook belangrijk om vrouwen aan tafel te hebben om een andere blik te hebben op zaken. Ik hoop vooral dat er naar de stem van vrouwen zal geluisterd worden.”