Samen met Vlaams volksvertegenwoordiger Freya Saeys (Open Vld) overloopt Wetstraatjournalist Marc Van de Looverbosch de gebeurtenissen van het afgelopen jaar. In 2023 beheersten grote internationale conflicten de actualiteit. Daarnaast zit het Vlaams Parlement aan het einde van de legislatuur. Het ideale moment om een eindbalans op te maken. En, we blikken ook vooruit, naar de verkiezingen van 2024.
Sinds 2014 zetelt Freya Saeys (Open Vld) in het Vlaams Parlement. Welke plaats zij krijgt voor de nationale verkiezingen van 2024 is nog niet bekend. Zelf zou zij graag eens haar handen uit de mouwen steken op het federale niveau. “Ik heb op het Vlaamse niveau mijn werk goed gedaan. Ik heb mij echt gestort op het welzijnsdomein. Zo heb ik de coronacrisis nauwgezet opgevolgd, alsook de wantoestanden in de kinderopvang”, zegt Saeys. “Nu Maggie De Block verdwijnt uit het federale parlement, lijkt het mij wel interessant dat de expertise van een arts in de Kamer blijft om het thema Volksgezondheid op te volgen. Daar zou ik mij graag voor engageren.”
Maar de zitjes bij Open Vld zijn beperkt. Als de peilingen uitkomen, staat de partij er niet goed voor. Uit de laatste peiling van 15 december 2023 blijkt dat de partij van premier De Croo de kleinste partij van Vlaanderen wordt. “Mijn liberaal hart bloedt. Maar als je bekijkt wat er allemaal is gebeurd binnen Open Vld de laatste maanden, zoals de ministerwissels, dan begrijp ik het ook wel. Mensen hebben nood aan concrete voorstellen en stabiliteit. Het vertrouwen in de politiek moet hersteld worden.”
Lebbeke Leeft
Na drie legislaturen moest de vader van Freya Saeys, François Saeys, noodgedwongen zijn burgemeesterssjerp inleveren. Ondanks het feit dat hij in Lebbeke de absolute stemmenkampioen bleef in 2018, werd hij aan de kant geschoven. Een coalitie tussen N-VA, cd&v en sp.a/Groen zette Open Vld buitenspel. “Dat voelt zeer ondemocratisch aan. De grootste partij zou aan zet moeten zijn”, reageert Freya Saeys. Saeys wil nu zelf in de voetsporen van haar vader treden. Zo wordt ze lijsttrekker van Open Vld in Lebbeke. Wel trekt Open Vld onder een andere naam naar de kiezer, namelijk ‘Lebbeke Leeft’. “Wij voelen dat mensen minder gebonden willen zijn aan die vaste partijstructuren. Daarom een andere naam”, verklaart Saeys in Het Jaar Van.
Onhandige communicatie
In mei 2022 nam toenmalig Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (cd&v) ontslag uit de Vlaamse Regering. Het ontslag kwam op een onverwacht moment, maar het kwam niet als een verrassing. “Eenmaal je in een negatieve spiraal zit, is het moeilijk om daar terug uit te geraken. De communicatie van Wouter Beke was ook onhandig. Daarin verschillen Wouter Beke en Hilde Crevits. Op een domein als welzijn moet je communicatief toch wel sterk zijn en empathie tonen”, reageert Saeys.
Beke was niet de enige minister die ontslag nam deze legislatuur. Ook toenmalig viceminister-president Bart Somers (Open Vld) verraste vriend en vijand door begin november 2023 zijn ontslag aan te kondigen. Ook partijgenote Freya Saeys begreep deze beslissing niet. “Ik begrijp het niet, maar het is een beslissing die Bart zelf genomen heeft. Als hij vindt dat hij meer lokaal aanwezig moet zijn in Mechelen, dan moet hij dat weten.”